Αλλάζουν οι εξετάσεις για άδεια νομικού επαγγέλματος
Στον Νίκο Αρμένη
«Βρ»: Η επιτάχυνση των διαδικασιών στη Δικαιοσύνη ήταν από τις βασικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης για αυτή την τετραετία. Πόσο έχει συμβάλει ο νέος δικαστικός χάρτης και τι άλλο μπορεί να γίνει;
Ι.Μπ.: Ο Ο δικαστικός χάρτης, που απέκτησε η χώρα μας για πρώτη φορά, μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί τομή στην ιστορία της ελληνικής Δικαιοσύνης. Ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του, τα αποτελέσματα το επιβεβαιώνουν. Ο μέσος χρόνος έκδοσης απόφασης των Πρωτοδικείων της χώρας μας μειώθηκε από τις 705 στις 364 ημέρες. Ιδιαίτερα εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία από το μεγαλύτερο Πρωτοδικείο της χώρας και ταυτόχρονα της Ευρώπης, το Πρωτοδικείο Αθηνών. Στην Αθήνα, ο εκτιμώμενος χρόνος έκδοσης απόφασης, κατά τους πρώτους 9 μήνες εφαρμογής του δικαστικού χάρτη, μειώθηκε από τις 1422 ημέρες στις 513 ημέρες, δηλαδή από τα 4 χρόνια σε περίπου 1,5 χρόνο. Αντίστοιχα, θετικά είναι τα αποτελέσματα για το σύνολο των δικαστηρίων της επικράτειας. Μάλιστα, τα αποτελέσματα θα βελτιωθούν ακόμη περισσότερο με την μεταφορά της δικαστηριακής ύλης σε δικηγόρους, συμβολαιογράφους και δικαστικούς επιμελητές, καθώς και με την εφαρμογή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας από 1ης Ιανουαρίου 2026. Θα λέγαμε, επομένως, ότι ο Δικαστικός Χάρτης, με τον τρόπο που οργανώθηκε και λειτουργεί, πλέον, η ελληνική Δικαιοσύνη, είναι ο καταλυτικός παράγοντας ώστε η χώρα μας να πλησιάσει τον μέσο όρο των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την έκδοση τελεσίδικης απόφασης στις 650 ημέρες.
«Βρ»: Το ψηφιακό κράτος προχωρά και στον χώρο της Δικαιοσύνης. Ποια ψηφιακά έργα σχεδιάζετε για την επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης, όπως ο ηλεκτρονικός φάκελος δικογραφίας ή το ηλεκτρονικό πινάκιο;
Ι.Μπ.: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δικαιοσύνης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, και τα έργα του, ύψους διακοσίων είκοσι εκατομμυρίων ευρώ, αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου 2026. Ήδη έχουμε παραδώσει στον νομικό κόσμο τις υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης, το ηλεκτρονικό πινάκιο, την ψηφιακή καταγραφή πρακτικών των δικαστηρίων, την ψηφιακή επίδοση ποινικών εγγράφων, καθώς και τη ψηφιακή πλατφόρμα κοινωφελούς εργασίας.
Επίσης, μόλις τον περασμένο μήνα τέθηκε σε εφαρμογή η ηλεκτρονική πλατφόρμα δημοσίευσης διαθηκών, ενώ από αρχές του 2026 θα τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή ο ηλεκτρονικός φάκελος δικογραφίας στις κτηματολογικές διαφορές. Παράλληλα, συνεχίζεται η αναβάθμιση και επέκταση των ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων διαχείρισης δικαστικών υποθέσεων της διοικητικής και πολιτικής - ποινικής Δικαιοσύνης σε όλα τα δικαστήρια της χώρας, καθώς και η ψηφιοποίηση εκατομμυρίων σελίδων εντύπων αρχείων και δεδομένων δικαστηρίων. Όλα τα έργα που σας ανέφερα θα συμβάλουν ουσιωδώς στην ποιοτική αναβάθμιση και στον εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και ταυτόχρονα διασφαλίζοντας τα συνταγματικά και δικονομικά δικαιώματα όλων.
«Βρ»: Την περασμένη Τρίτη παρουσιάσατε το νομοσχέδιο για το Κληρονομικό Δίκαιο. Όπως τόνισε και ο πρωθυπουργός πρόκειται για μεγάλη μεταρρύθμιση. Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές που προβλέπει;
Ι.Μπ.: Πράγματι, πρόκειται για μία μεγάλη μεταρρύθμιση που επηρεάζει όχι μόνο τις οικογενειακές και περιουσιακές σχέσεις των πολιτών, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας. Ύστερα από σχεδόν ογδόντα χρόνια, ήταν αναγκαία και επιτακτική η συνολική αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου, προκειμένου να διασφαλίσουμε ένα σύγχρονο, ασφαλές και λειτουργικό πλαίσιο για τις επόμενες γενιές. Οι διατάξεις του σχεδίου νόμου, όπως παρουσιάστηκαν και πρόκειται σύντομα να τεθούν σε δημόσια διαβούλευση, στοχεύουν στη διεύρυνση της ελευθερίας του διαθέτη, στη διασφάλιση της πραγματικής του βούλησης, στην ενίσχυση της ασφάλειας των συναλλαγών, καθώς και στην αξιοποίηση της περιουσίας προς όφελος της Οικονομίας. Ειδικότερα, προσαρμόζεται η κληρονομική διαδοχή στις σύγχρονες μορφές οικογένειας, ενώ επέρχεται εξορθολογισμός του θεσμού της νόμιμης μοίρας. Για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη θα επιτρέπεται, πλέον, η κατάρτιση κληρονομικών συμβάσεων. Επίσης, μία ρύθμιση που αναμένεται να έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στην Οικονομία είναι η πρόβλεψη του διαχωρισμού της κληρονομικής περιουσίας από την ατομική περιουσία του κληρονόμου, προκειμένου να περιοριστούν οι αποποιήσεις και να επανενταχθεί μεγάλος όγκος περιουσίας στην οικονομική δραστηριότητα.
«Βρ»: Ποιες είναι οι επόμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες που σχεδιάζετε να λάβετε;
Ι.Μπ.: Το προσεχές διάστημα συνεχίζουμε το μεταρρυθμιστικό μας έργο με νομοθετήματα που θα επιφέρουν κυρίως οφέλη στους πολίτες. Συγκεκριμένα, προγραμματίζουμε να θέσουμε σε δημόσια διαβούλευση και να ψηφιστούν εντός του πρώτου τριμήνου του 2026 το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου, που σας προανέφερα, το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του θεσμού της δικαστικής μέριμνας, ο Κώδικας Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών, καθώς και η πλήρης αναμόρφωση του θεσμού της άσκησης νομικών επαγγελμάτων, των εξετάσεων για λήψη άδειας ασκήσεως νομικού επαγγέλματος και των προαγωγών των Δικηγόρων.
«Βρ»: Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στην κοινωνία, την ίδια στιγμή που στις δημοσκοπήσεις οι πολίτες εμφανίζονται προβληματισμένοι για τη λειτουργία των Θεσμών όπως η Δικαιοσύνη;
Ι.Μπ.: Με τις παρεμβάσεις που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε, επιδιώκουμε να καταστήσουμε τη Δικαιοσύνη πιο άμεση, αποτελεσματική και προσιτή στους πολίτες. Είναι κρίσιμο, όταν ο πολίτης προσφεύγει στη Δικαιοσύνη επειδή τα έννομα αγαθά του πλήττονται, να νιώθει τη βεβαιότητα ότι η υπόθεσή του θα εξεταστεί και θα κριθεί εντός ευλόγου χρόνου.
Με εμπειρία τα προβλήματα του παρελθόντος, οι παρεμβάσεις αυτές είναι στοχευμένες και αποτελούν μέρος ενός συνεκτικού στρατηγικού σχεδιασμού, ώστε να καταστεί το δικαστικό μας σύστημα διαφανέστερο και αποτελεσματικότερο, και κατ’ επέκταση ο πολίτης να επανακτήσει την εμπιστοσύνη του στη Δικαιοσύνη.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Η Βραδυνή της Κυριακής», στις 07 Δεκεμβρίου 2025.